फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन्स म्हणजे काय आणि ते कसे काम करतात?​​

फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन (एफएमपी) हे डेब्ट-ओरिएंटेड क्लोज एंडेड म्युच्युअल फंड स्कीम आहेत ज्यामध्ये निश्चित मॅच्युरिटी प्रोफाईल आहे. या स्कीम त्यांच्या मॅच्युरिटी तारखेला (तारीख) किंवा त्यापूर्वी डेब्ट किंवा किंवा पैसा मार्केट साधनांमध्ये इन्व्हेस्ट करतात. उदाहरणार्थ, जर एफएमपी कडे 3 वर्षांचा कालावधी असेल, तर फंड मॅनेजर त्या एफएमपी मॅच्युरिटी तारखेपेक्षा (तारीख) 3 वर्षांच्या मॅच्युरिटीसह सिक्युरिटीजमध्ये इन्व्हेस्ट करेल. या सिक्युरिटी डिपॉझिटचे प्रमाणपत्र, कमर्शियल पेपर, ट्रेजरी बिल, कॉर्पोरेट बाँड्स, सरकारी सिक्युरिटीज, स्टेट डेव्हलपमेंट लोन इ. असू शकतात.

एफएमपी क्लोज-एंडेड असतात, म्हणजे इन्व्हेस्टरना कोणत्याही वेळी फंडमध्ये एन्टर किंवा एक्झिट करण्याची अनुमती नाही. एफएमपी केवळ ॲसेट मॅनेजमेंट कंपनी (एएमसी) द्वारे स्कीमच्या लाँचच्या वेळी विशिष्ट कालावधीमध्येच सबस्क्रिप्शनसाठी उघडतात. तथापि, हे एफएमपी मान्यताप्राप्त एक्स्चेंज वर सूचीबद्ध केलेले आहेत, जिथे इन्व्हेस्टर स्कीमचे युनिट्स बाय किंवा सेल करू शकतात.

एफएमपी कसे काम करतात?

एफएमपी चा इंटरेस्ट रेट रिस्क कमी करण्याचा हेतू आहे. जेव्हा तुम्ही डेब्ट सिक्युरिटीजमध्ये इन्व्हेस्ट केलेली असते, तेव्हा इंटरेस्ट रेट्समधील कोणतीही वाढ सिक्युरिटीजचे वॅल्यू किंवा प्राईस कमी होऊ शकते. तथापि, एफएमपी क्लोज-एन्डेड असल्याने, इन्व्हेस्टमेंट सामान्यपणे मॅच्युरिटी पर्यंत धारण केली जाते आणि त्यामुळे इन्व्हेस्टमेंटच्या वेळी यील्ड लॉक केले जातात, ज्यामुळे स्कीमच्या कालावधीदरम्यान इंटरेस्ट रेट्समधील बदलापासून पोर्टफोलिओ उत्पन्न होतो.

एफएमपी विषयी नोंद घ्यावयाच्या गोष्टी:

1. कोणताही हमीपूर्ण रिटर्न नाही – एफएमपी पारंपारिक टर्म डिपॉझिटच्या विपरीत हमीपूर्ण रिटर्न ऑफर करत नाही; तथापि, ते इन्व्हेस्टमेंटच्या वेळी सिक्युरिटीजचे प्रचलित यील्ड लॉक-इन करतात.
2. बाँड्स ची क्रेडिट-क्वालिटी- एमएमपी चे अभिप्रेत रेटिंग वाटप प्रत्येक एफएमपी साठी पूर्व-निश्चित केले जाते आणि त्यांच्या स्कीमच्या कागदपत्रांमध्ये दिले जाते. काही एफएमपी फक्त हायर क्रेडिट रेटिंग बाँड्स किंवा जी-सेक मध्ये इन्व्हेस्ट करतात, तरीही काही एफएमपी लोअर रेटिंगच्या सिक्युरिटीजमध्ये एक्सपोजर घेतात, ज्यामुळे त्यांच्याकडे असलेली अतिरिक्त रिस्क जनरेट होऊ शकेल. तुम्ही तुमचे उद्देश, इन्व्हेस्टमेंट हॉरिझॉन आणि रिस्क क्षमतेसह अलाईन असणाऱ्या एफएमपी मध्ये इन्व्हेस्ट करावे.
3. टॅक्स प्रभाव जर तुम्ही 36 महिने आणि त्यापेक्षा अधिक कालावधी असलेल्या एफएमपी मध्ये इन्व्हेस्ट कायम ठेवलेली असेल तर तुम्ही इंडेक्सेशन लाभासह दीर्घकालीन कॅपिटल गेन (एलटीसीजी) लाभाचा आनंद घेऊ शकता, ज्यामध्ये तुम्ही केवळ चलनवाढ-समायोजित कॅपिटल गेन वरच कर भरता. हे फायदेशीर असू शकते आणि तुम्हाला काही टॅक्स सेव्ह करण्यास मदत होऊ शकते.
4. लिक्विडिटी रिस्क- एफएमपी हे क्लोज-एंडेड स्वरुपात आहेत आणि भविष्यातील कोणताही ट्रेड केवळ सूचीबद्ध असलेल्या एक्स्चेंजवरच होऊ शकतो. तथापि, एफएमपीच्या युनिट्समध्ये व्यापार करणे नगण्य आहे, ज्यामुळे ते व्यावहारिकरित्या लिक्विड होतात. एक इन्व्हेस्टर म्हणून, तुम्ही तुमचे इन्व्हेस्टमेंट हॉरिझॉन एफएमपी कालावधीसह संरेखित करण्याची खात्री करावी, कारण नंतरच्या टप्प्यांमध्ये, तुम्ही एफएमपी मधून बाहेर पडू शकता हा एकमेव मार्ग तुम्ही धारण करत असलेल्या युनिट्ससाठी खरेदीदार शोधणे आहे.

एफएमपी या इन्व्हेस्टर्सना त्यांनी इन्व्हेस्ट केलेल्या एफएमपीच्या मॅच्युरिटी प्रोफाईलच्या सहमतीने (लाईन) त्यांच्या विविध अल्पकालीन किंवा दीर्घकालीन ध्येये साध्य करण्यासाठी त्यांच्या इन्व्हेस्टमेंट्स एका निर्दिष्ट कालावधीसाठी लॉक इन करण्याचा विचार करणाऱ्या आणि रिटर्न्समध्ये काही अंदाज हवे असणाऱ्या इन्व्हेस्टर्ससाठी उपयुक्त टूल असू शकतात. ते इतर ओपन-एंडेड (उघडा) डेब्ट फंड्सच्या तुलनेत स्थिर इन्व्हेस्टमेंट ऑप्शन निवडतात आणि तुमच्या डेब्ट म्युच्युअल फंड्स पोर्टफोलिओमध्ये काही विविधता आणण्याचे ध्येय ठेवतात.