हायब्रिड म्युच्युअल फंड्स - प्रकार, फायदे आणि इन्व्हेस्टमेंट
तुमच्या घराजवळील डेली निड्सच्या दुकानाचा विचार करा, कशाप्रकारे दुकानदार किराणामालापासून भाजीपाला ते स्टेशनरीपर्यंत गोष्टी विकायला ठेवतो. या ठिकाणी दुकानदार असे करून दुकानातील कोणत्याही एका उत्पादनावर ग्राहकाचे लक्ष केंद्रीत होऊ नये याची काळजी घेतो. जेणेकरून जोखीम वितरित केली जातील आणि त्याची कमाई सुरक्षित असेल. अशाच काहीशा तत्सम तर्काला अनुसरून हायब्रिड म्युच्युअल फंड योजना आहेत.. हे असे फंड आहेत जे इक्विटी, डेट इत्यादीसारख्या विविध मालमत्ता वर्गांमध्ये इन्व्हेस्टमेंट करतात. तुम्हाला, गुंतवणूकदार म्हणून, इक्विटी सारख्या मालमत्ता वर्ग ऑफर करू शकणारी संपत्ती निर्मितीची संधी पाहिजे आणि त्याच वेळी, तुम्हाला कर्ज मालमत्ता वर्ग ऑफर करणारे कमी जोखीम पाहिजे. हायब्रिड म्युच्युअल फंड योजना संपत्ती श्रेणीमध्ये कॉन्सन्ट्रेशन जोखीम टाळण्यासाठी कॉर्पसचे वितरण करतात.
हायब्रिड म्युच्युअल फंड्स स्कीम्स विविधता आणि ॲसेट वितरण या संकल्पनांवर आधारित आहेत. ॲसेट वितरण ही तुमची फायनान्शियल गोल्स, रिस्क घेण्याची क्षमता आणि इन्व्हेस्टमेंटच्या सीमेनुसार तुमचे पैसे वेगवेगळ्या ॲसेट क्लासेसना वितरित करण्याची प्रक्रिया आहे. विविधता म्हणजे ॲसेट क्लासेस मध्ये विविधता निर्माण करणे होय. एकूण पोर्टफोलिओसाठी मागील रिस्क-रिटर्न बॅलन्समध्ये तुम्हाला मदत करू शकते, परंतु नंतर तुम्हाला ॲसेट क्लासमध्ये जोखीम संतुलित करण्यास मदत करते. हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीम्सचे उद्दिष्ट या संकल्पनांचे एकत्रितकरण आणि इक्विटी आणि डेब्ट या दोन्हींचे सर्वोत्तम पर्याय इन्व्हेस्टरला उपलब्ध करून देणे आहे.
प्रामुख्याने, हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीममध्ये इक्विटी आणि डेब्ट सिक्युरिटीजचे संयोजन आहे. परंतु काही हायब्रिड म्युच्युअल फंड द्वारे सोने इत्यादींसारख्या अन्य ॲसेट श्रेणीमध्ये इन्व्हेस्ट करू शकतात.
हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीमचे प्रकार
टीप: वर नमूद केलेल्या हायब्रीड योजनांचा विचार SEBI च्या ‘म्युच्युअल फंड योजनांचे वर्गीकरण आणि तर्कसंगतीकरण’ दिनांक6 ऑक्टोबर 2017 च्या परिपत्रकानुसार करण्यात आला आहे
हायब्रिड म्युच्युअल फंडचे फायदे
- तुम्हाला सिंगल म्युच्युअल फंड स्कीममध्ये एकाधिक ॲसेट कॅटेगरीचा ॲक्सेस मिळेल
- तुमच्या रिस्क क्षमतेनुसार आणि ॲसेट श्रेणीसाठीच्या प्राधान्यानुसार, तुम्ही तुमच्या आवश्यकतेनुसार असलेली हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीम निवडू शकता
- ते तुम्हाला इक्विटी आणि डेब्ट ॲसेट श्रेणीमध्ये तुमच्या रिस्कला विविधता आणण्याची संधी देतात
- ते तुम्हाला केवळ ॲसेट वितरण देत नसून विविधता देखील प्रदान करतात
हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीममध्ये कोणी इन्व्हेस्ट करावी?
पहिल्यांदाच इन्व्हेस्टरसाठी हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीम म्युच्युअल फंड मध्ये एक चांगला एन्ट्री पॉईंट असू शकतो. डेब्ट घटक तुम्हाला संबंधित स्थिरता प्रदान करू शकतो आणि त्याचवेळी इक्विटी एक्सपोजर तुम्हाला संपत्ती निर्मितीची संधी देऊ शकते. पोर्टफोलिओमध्ये विविधता शोधणारे इन्व्हेस्टर्स किंवा विविध ॲसेट क्लासेस मध्ये एक्सपोजर शोधणारे सेवानिवृत्त व्यक्ती देखील हायब्रिड म्युच्युअल फंड स्कीम्स मध्ये इन्व्हेस्ट करण्याचा विचार करू शकतात.
हायब्रीड म्युच्युअल फंडांसाठी टॅक्स आकारणी
देशांतर्गत इक्विटी शेअरसाठी 65% किंवा अधिक वाटप असलेला हायब्रिड फंड टॅक्सेशन हेतूसाठी (फंड ऑफ फंड व्यतिरिक्त) इक्विटी म्युच्युअल फंड म्हणून विचारात घेतला जातो आणि उर्वरित सर्व फंड इक्विटी फंड्स व्यतिरिक्त इतर मानले जातात.
इक्विटी ओरिएंटेड म्युच्युअल फंड स्कीमसाठी, टॅक्स आकारणी खालीलप्रमाणे आहे-
शॉर्ट-टर्म कॅपिटल गेन्स (एसटीसीजी) टॅक्स- जर इन्व्हेस्टरने संपादनाच्या तारखेपासून 12 महिन्यांपेक्षा कमी कालावधीसाठी धारण केले तर अशा लाभांवर 15% दराने टॅक्स लागेल.
दीर्घकालीन भांडवली लाभ (एलटीसीजी) कर- जर इन्व्हेस्टरने संपादनाच्या तारखेपासून 12 महिन्यांपेक्षा जास्त कालावधीसाठी धारण केले तर अशा लाभांवर केवळ 10% टॅक्स लागेल. वडिलधाऱ्यांसाठी अतिरिक्त लाभ आहे आणि ₹1 लाख पर्यंतची मर्यादा उपलब्ध आहे.
पुढे, इक्विटी ओरिएंटेड म्युच्युअल फंड एसटीटी (सिक्युरिटीज ट्रान्झॅक्शन टॅक्स) च्या अधीन आहेत.
इक्विटी व्यतिरिक्त म्युच्युअल फंड स्कीमसाठी टॅक्स खालीलप्रमाणे आहेत-
शॉर्ट-टर्म कॅपिटल गेन्स (एसटीसीजी) टॅक्स- जर इन्व्हेस्टरने संपादनाच्या तारखेपासून 36 महिन्यांपेक्षा कमी कालावधीसाठी धारण केले तर इन्व्हेस्टरला लागू असलेल्या टॅक्स स्लॅब दरांनुसार अशा लाभांवर टॅक्स लागेल.
लाँग-टर्म कॅपिटल गेन (एलटीसीजी) टॅक्स- जर अधिग्रहण तारखेपासून 36 महिन्यांपेक्षा जास्त कालावधीसाठी इन्व्हेस्टरद्वारे धारण केलेले युनिट्स असतील तर निवासी इन्व्हेस्टरसाठी असा लाभ @ 20% (इंडेक्सेशनसह) टॅक्सपात्र असतो. इंडेक्सेशन लाभ तुम्हाला खरेदी किंमतीच्या चलनवाढीचा हिशेब ठेवण्यास मदत करते, ज्यामुळे मूळ इन्व्हेस्टमेंट मूल्यापेक्षा इंडेक्स्ड इन्व्हेस्टमेंट वॅल्यूसह लाभाची गणना केली जाते. प्रत्येक वर्षी घोषित केलेले हे मूल्य निर्धारित करण्यासाठी कॉस्ट ऑफ इन्फ्लेशन इंडेक्स (सीआयआय) हा घटक महत्त्वाचा आहे.
